Tak, chyba każde z nas zna jukę. W latach ’90 rosła w niemal każdym mieszkaniu, zahaczając o sufit, mimo, że sprzedawca zapewniał, że nie dorośnie wyżej niż metr. Stały w firmowych holach, gabinetach, hotelach. A potem jakoś zniknęły. Co stało się z jukami? Dlaczego straciły na popularności?
JUKA SECOND-HAND
Obecnie najłatwiej znaleźć jukę w internecie z tak zwanego odzysku, od kogoś, komu roślina nie mieści się już w mieszkaniu, zatem daje jej ostatnią szansę i wrzuca ogłoszenie: „Oddam za darmo prawie trzymetrową jukę. Transport we własnym zakresie”. Wtedy zwołuje się 5 znajomych, wsiada w pick-up’a i po manewrach na schodach (dzięki błogosławieństwie wysokich sufitów kamienicy) – staje właścicielem wymarzonej juki – żywego wspomnienia szczęśliwych lat 90-tych.
NAJCZĘSTSZE PYTANIA I ODPOWIEDZI ODNOŚNIE JUKI
Dlaczego nie ma już tak wielu juk w handlu?
Ze względu na wspomniane wcześniej duże rozmiary juk. Rosną stosunkowo szybko, przez co zajmują sporo powierzchni ekspozycyjnej, a większość osób poszukuje roślin, które będą są w stanie samodzielnie dotargać do domu i na trzecie piętro. No tak, ale monstery… Cóż, moda potrafi sprawić, że nie taki potwór ciężki, jak go malują. A na jukę mody już nie ma.
Skąd pochodzi juka?
Większość juk pochodzi z Ameryki Północnej i Środkowej – stanowią tak charakterystyczny element krajobrazu obszarów suchych, półpustynnych, gorących. Introdukowane do Europy spotkamy często w parkach krajów iberyjskich.
Jak nazywa się juka…doniczkowa?
Juka, jaką znamy i pamiętamy to gatunek juki gwatemalskiej /Yucca guatemalensis/, zwanej kiedyś juką słoniostopną /Y. elephantipes/. W naturze rośnie jako niemal 15m, wielopienne drzewo o ciemnobrązowym pniu. W uprawie pokojowej według poradników osiąga metrowe gabaryty… ale jak wiemy, nieraz trafi się harpagan, który zapomniał, że rośnie w doniczce. I – o o – sufit.
Czy juka gwatemalska kwitnie i owocuje?
Oczywiście. W naturze. W uprawie pokojowej nie zakwita. W uprawie szklarniowej zakwita (białe kwiaty juki są jadalne na surowo), lecz nie owocuje. Chyba, że poza uprawą roślin, hodujemy także ćmy Pronuba yucasella, będące specjalnym zapylaczem dla juki gwatemalskiej.
Jak mnoży się jukę?
Starsza juka wytwarza odrosty korzeniowe, które przy przesadzaniu wystarczy oddzielić ostrym nożem. Można także ściąć pień a fragmenty zadołować w podłożu, pilnując wilgotności oraz temperatury, która powinna wynosić ok. 25oC. Jest to także dobry sposób na odmłodzenie i obniżenie juki, gdy za bardzo się rozszaleje.
Jak pielęgnować jukę?
Młode rośliny przesadzamy co roku do głębszej doniczki, starym na wiosnę uzupełniamy doniczkę o porcję świeżego podłoża typu jak dla palm. Roślina potrzebuje dużo przestrzeni i światła słonecznego. Latem warto wystawiać roślinę choćby na balkon – potrzebuje się przewietrzyć. Podlewamy z wyczuciem, od czasu do czasu dopuszczając się nawet zasuszenia podłoża (sic!) – juka nie lubi nadmiaru wilgoci. Zimą wystarczy podlać roślinę raz na miesiąc. Ważniejsze niż podlewanie jest czułe i regularne czyszczenie liści juki z użyciem wilgotnej ściereczki. Uwaga na ostre liście – załóżmy długi rękaw i ochronne rękawiczki.