W dawnych, przydomowych ogrodach roiło się od pięknych gatunków kwiatów, które naturalnie występowały również na okolicznych łąkach, mokradłach czy w lasach. Nie wszystkie dzikie byliny chciały dać się udomowić. Ale te, które oswoiły się z ludźmi, do dziś dopełniają sielankowego wizerunku wiejskiej chaty czy podmiejskiej posiadłości w stylu brytyjskich cottage z wymarzonym ogrodem, typowym dla stylu słynnej Gertrude Jekyll.
Barwne, pastelowe ogrody przyciągają nie tylko motyle, ale również spragnionych piękna agroturystów. Coraz więcej prywatnych ogrodów, choćby w najbardziej ukrytych zakątkach kraju, otwiera swoje podwoje w sezonie wakacyjnym, oferując prosty poczęstunek i możliwość zwiedzania ogrodu. Jest to przyjemny i stosunkowo łatwy sposób na dodatkowe dochody.
Tym bardziej warto wzbogacić ogród o dzikie byliny. Gatunki te pochodzą z rodzimych lasów i łąk. Dzięki temu cechuje je duża żywotność i względna odporność na szkodniki czy choroby. Spośród wielu 'zasymilowanych’ gatunków wybraliśmy te, które dają najmocniejszy efekt:
- stosunkowo duże: od 50-170cm wys.
- obficie i długo kwitnące.
Najlepiej wyglądają w dużej grupie, nasadzone od 5 sztuk w górę. Tworzą wtedy sobie swoisty mikroklimat, co ogranicza zabiegi pielęgnacyjne do minimum, pomaga roślinom rozrastać się rokrocznie i potęgować efekt dekoracyjny. Zaczniemy od dwóch gatunków leśnych: naparstnicy oraz parzydła.
NAPARSTNICA /Digitalis purpurea/
Przepiękne, spektakularne naparstnice zawitały do Polski w XVIII w. W naturze można spotkać ją obecnie w lasach. Ze względu na kształt swoich kwiatów nazywane są także lisimi rękawiczkami. Tworzy wysokie kwiatostany, sięgające do pasa a nieraz i wyżej. Kwiaty mogą być białe, kremowe lub we wszystkich odcieniach różu.
Preferują warunki jak na skraju lasu: półcień, lekkie, wilgotne, próchniczne podłoże. Jeśli w porę usuniemy przekwitnięte kwiaty z rozety liściowej na przyszły rok pojawi się nowy kwiatostan. Część możemy też zostawić do wysiania.
PARZYDŁO LEŚNE /Aruncus dioicus/
Piękna, wielka roślina (dorasta do 2m wysokości i 1,5 szerokości) w momencie kwitnienia wyglada jak spory krzew, a nie bylina. Spontanicznie rośnie na skraju lasów, strumieni. Lubi cień drzew. Będzie zadowolona z każdego stanowiska. W słońcu potrzebuje trochę więcej wilgoci (kapiąca z rynny woda będzie zadowalająca).
Gatunki łąkowe również lubią występować na rabacie w masie. Nasadzone pojedyńczo tracą wiele na uroku. Dobrze jest grupować je wg pochodzenia i preferencji. Z pogranicza lasu i łąki do ogrodów wprowadził się m. in.
DZWONEK BRZOSKWINIOLISTNY /Campanula persicifolia/.
Dorasta do 90-100cm wysokości. Jego kwiaty, pojawiające się od czerwca do sierpnia, w obrębie jednej rośliny mogą być zarówno białe jak i niebieskie. Idealny gatunek do rejonu Jury Krakowsko-Częstochowskiej – uwielbia wapienne podłoże.
I ostatni gatunek dzikich bylin, który prezentujemy:
PEŁNIK EUROPEJSKI /Trollius europaeus/
Krewniak łąkowych jaskrów, ma podobne, lecz większe kwiaty w odcieniu złota. Wyglądają pięknie w sielskich bukietach i wiankach. Rośnie praktycznie na każdej glebie, jeśli będzie lekko wilgotna lub nie w bezpośrednim słońcu. Pamiętajmy, że na stanowiskach naturalnych pełnik jest objęty ścisłą ochroną!
W ostatnim z cyklu poście zaprezentujemy przykładowe kompozycje do pojemników w stylu sielskim.